دستورالعمل اجرای همبندی در ساختمان های بتن آرمه
هادی همبند کننده، یک رشته سیم مسی، یک تسمه مسی، یک عدد میلگرد، یک تیر یا ستون فلزی است که بر اساس طرح همبندی در سقف ها و ستون های ساختمان قرار می گیرد. توصیه می شود به منظور سهولت و سرعت در اجرا، اطمینان بیشتر از اجرای درست و تداخل کمتر با عملیات سازه ای، از هادی مسی به عنوان هادی همبند کننده استفاده شود. میلگرد همبندی، می تواند یکی از میلگردهای موجود (میلگردهای اصلی) در شناژها یا ستون های سازه و یا یک میلگرد اضافی باشد که به میلگردهای موجود سازه اضافه می
توجه:
- به کارگیری میلگردهای موجود سازه به عنوان میلگرد همبندی، منوط به کسب اجازه از مهندس ناظر سازه است. ولی و استفاده از آن بدلیل شکنندگی در نقطه جوش توصیه نمی شود.
- 2. در اجرای اتصال میلگردها، چون جوشکاری یک بحث تخصصی است و تأیید کیفیت آن از حیطه اختیارات ناظر برق خارج است و توسط جوشکار انجام میشود. اطمینان از اجرای صحیح آن توسط ناظر برق، قابل قبول نیست.
انتخاب نوع و سایز میلگرد همبندی
قطر میلگرد همبندی، نباید کمتر از 8 میلی متر باشد و اگر سطح مقطع هادی اصلی فاز ساختمان از 95 میلی متر مربع بیشتر بود، قطر میلگرد به 10 میلی متر افزایش می یابد. در صورت موافقت ناظر سازه می توان از میلگردهای سازه استفاده کرد ولی بدلیل این که مهندس عمران از میلگردهای A-lll و A-lV در سازه استفاده می کنند، جوشکاری روی میلگردهای سازه توصیه نمی شود. میلگرد سازه ای که قرار است برای همبندی استفاده شود، باید تا خرپشته امتداد یابد. برای مشخص کردن آن، در هر مرحله قبل از بتن ریزی، سر آرماتور را به صورت L خم می کنند تا تشخیص آن ساده باشد. بعضی مجریان از رنگ برای مشخص کردن آرماتور همبندی استفاده می کنند که در صورت وجود رنگ زمان بتن ریزی، خاصیت چسبندگی بتن به میلگرد کم می شود.
سطح مقطع هادی همبندی اصلی
سطح مقطع هادی همبندی نباید از 6 میلمترمربع کوچکتر باشد. از طرف دیگر، سطح مقطع هادی های حفاظتی در تأسیسات هرچه باشد، لزومی نخواهد داشت سطح مقطع هادی همبندی از 25 میلی متر مربع بزرگتر باشد. بین این دو حد، سطح مقطع هادی همبندی اصلی نباید از نصف سطح مقطع بزرگترین هادی حفاظتی در تأسیسات کوچکتر باشد. حداقل سطح مقطع برای مس 6 میلی مترمربع و برای آلومینیوم 16 میلی مترمربع و برای استیل 50 میلی متر مربع است.
ترسیم نقشه های همبندی
نقشه های همبندی اصلی و اضافی باید بر روی پلان شالوده (فونداسیون) و پلان های تیرریزی و مقاطع ستون های ساختمان و در صورت لزوم سایر نقشه های سازه ترسیم و جزئیات لازم به آنها افزوده شود.
تشکیل شبکه همبند
همبندی در میلگردها، ستون ها و تیرهای فلزی ساختمان، با ایجاد شبکه ای از یک هادی در شالوده (فونداسیون) و همه طبقات ساختمان انجام می شود. این شبکه تمامی بخش های زیر را در بر می گیرد.
- در شالوده: تمامی شناژهای ارتباطی
- در سقف بام: تمامی شناژها و تیرهای فلزی
- در سایر سقفها
الف. شناژها یا تیرهای فلزی پیرامونی سقف
ب. شناژها یا تیرهای فلزی پیرامونی چهار چوب راه پله و آسانسور
ج. شناژها یا تیرهای فلزی در طول و عرض ساختمان، حداقل در هر 20 متر
د. یکی از شناژها یا تیرهای فلزی در هر حمام، دستشویی، آشپزخانه، آبدارخانه، رختشوی خانه و سایر فضاهایی که به طور معمول در کف آن ها آبریزی می شود.
- در سقف خرپشته ها و سقف موتورخانه های آسانسور، شناژها یا تیرهای فلزی پیرامونی هر سقف
- 4. در ستون ها: در پوسته خارجی و درون ساختمان، به حوی که موارد ذیر را در برگیرد:
الف. تمامی ستون های واقع در گوشه های ساختمان در همه طبقات)
ب. در هر 20 متر از طول و از عرض ساختمان، حداقل یک ستون (در همه طبقات)
ج. یکی از ستونهای شفت هر راه پله در همه طبقات د. تمامی ستونها در هر خرپشته و هر موتورخانه آسانسور
نحوه اتصال میلگرد همبندی به سازه اصلی
میلگردهای اضافی همبندی باید با سیم آرماتوربندی معمولی یا سیم مسی مفتولی به میلگردهای اصلی سازه بسته شوند (تعداد بست و روش بستن آنها مانند میلگردهای اصلی سازه است). نحوه بستن سیم به میلگرد در ایران در اکثر مناطق با دست انجام می شود که این نوع بستن دلش بستن) تنها برای EMC تأثیرگذار است و برای حفاظت از صاعقه مناسب نمی باشد.
سیم ها یا تسمه های همبندی مسی، باید به میلگردهای موجود سازه متصل شوند. برای این کار حداقل در هر 6 متر، با استفاده از جوش ترمیت و یا بست های پیچی مناسب، اتصالاتی ایجاد می شود. در فاصله بین بست های پیچی یا جوش ها، باید به کمک سیم آرماتوربندی معمولی یا سیم مسی مفتولی، بست های دیگری زده شود. تعداد بست های سیمی و روش بستن آنها مانند میلگردهای اصلی سازه است. بست های پیچی باید از جنس مس یا آلیاژهای مجاز آن، فولاد بدون روکش، فولاد گالوانیزه با فولاد ضدزنگ باشد
نحوه اتصال قطعات میلگرد همبندی به همدیگر با استفاده از جوش
بایستی تمامی قطعات شبکه همبند، از طریق اتصالات الکتریکی مطمئن، به یکدیگر وصل شوند به نحوی که مقاومت الکتریکی، بین اجزاء این شبکه به حداقل ممکن کاهش یابد. این اتصالات باید در همه نقاط زیر برقرار شود
- 1. در تمامی نقاطی که قطعات شبکه همبند دو تکه اند
- در تمامی گوشه های ساختمان که قطعات شبکه همبند از دو طرف به هم می رسند.
- در تمامی انشعاباتی که از یک قطعه، از شبکه همبند گرفته میشود. (سه راهیها)
- در تمامی نقاطی که قطعات طولی و عرضی شبکه همبند از روی هم عبور می کنند. (چهارراهیها)
- در هر جا که شبکه افقی یک طبقه، به یک ستون متصل می شود.
اتصال الکتریکی مطمئن بین قطعات میلگرد همبندی به وسیله جوشکاری (با استفاده از ترانس جوش دستی) به انجام می شود. استفاده از جوشکاری با قوس الکتریکی برای به هم بستن میلگردهای متقاطع فقط برای فولادهای جوش پذیر و با تأیید دستگاه نظارت مجاز می باشد. در این صورت جوش نباید باعث کاهش سطح مقطع میلگرد و ایجاد زدگی در آن شود.
