نمونه سوالات و نکات جهت آمادگی آزمون نظام مهندسی
مبحث 12 مقررات ملی ساختمان (ایمنی، بهداشت کار و و محیط زیست در حین اجرا) بخش ١-١2کلیات
🎯 آمادهاید در آزمون نظام مهندسی ساختمان موفق شوید؟
✅ با هزاران فلش کارت کاملاً مطابق با مباحث مقررات ملی ساختمان، در بستر اپلیکیشن موبایل و کامپیوتر، آمادگی شما تضمین میشود.
🚀 هماکنون پکیج موردنظر خود را دریافت کنید:
- 🏛️ معماری → دریافت پکیج کامل فلش کارتها
- 🏗️ عمران → دریافت پکیج کامل فلش کارتها
- ⚡ برق → دریافت پکیج کامل فلش کارتها
- 🔧 مکانیک → دریافت پکیج کامل فلش کارتها
💡 با این پکیج، مرور سریع و هدفمند کتاب های مقررات ملی، تسلط بر نکات کلیدی و موفقیت در آزمون به واقعیت تبدیل میشود!
📌 چکیده نکات کلیدی بخش ١-١١کلیات

مبحث 12 مقررات ملی ساختمان (ایمنی، بهداشت کار و و محیط زیست در حین اجرا) بخش ١-١2کلیات
مبحث ۱۲ مقررات ملی ساختمان با عنوان «ایمنی، بهداشت کار و محیط زیست در حین اجرا» از منابع بسیار مهم و پرتکرار در آزمون نظام مهندسی است. تسلط بر این مبحث نه تنها برای موفقیت در آزمون ضروری ✅ است، بلکه سنگ بنای اجرای ایمن و استاندارد هر پروژه ساختمانی محسوب میشود. 🏗️
این چکیده بر پایه مجموعهای از پرسش و پاسخهای کلیدی تدوین گردیده و مهمترین مفاهیم را پوشش میدهد. بر اساس بندهای اصلی مانند ۵-۳-۱-۱۲، ✅ ایمنی در کارگاه ساختمانی سه حوزه کلیدی را شامل میشود:
- 👷 حفاظت از تمامی کارگران و عوامل پروژه
- 🚶 ایمنی افراد خارج از کارگاه (مانند عابران)
- 🏢 صیانت از ابنیه و تجهیزات مجاور
⚠️ نکات بسیار مهم و پرتکرار در آزمون
- یکی از اشتباهات رایج داوطلبان، عدم درک صحیح از محاسبه ریسک است (بند ۲۳-۳-۱-۱۲). به یاد داشته باشید:
➡️ ریسک فقط احتمال وقوع حادثه نیست، بلکه حاصلضرب «احتمال وقوع» × «شدت پیامدها» میباشد. - همچنین، تمایز میان «کار در ساعت غیرعادی» و «کار در شب» (۲۲ تا ۶ بامداد) از نکات بسیار مهمی است که در بندهای ۳۳ و ۳۴ به آن پرداخته شده است. 🌙
- نقش و مسئولیتهای سرپرست ایمنی (بند ۲۶-۳-۱-۱۲) و بهویژه مسئولیت بیچونوچرای مجری (بند ۲-۵-۱-۱۲) حتی با حضور سرپرست ایمنی، از تاکیدات اصلی این مبحث است. 📌
🔹 در کارگاههای زیر ۲۰۰۰ مترمربع، مجری میتواند در صورت دارا بودن صلاحیتهای لازم، خود این وظیفه را بر عهده بگیرد.
🛠️ الزامات فنی کلیدی
- ✅ استفاده از پوشش حفاظتی فردی کامل (مانند کمربند ایمنی که از ران تا کتف را پوشش دهد) الزامی است.
- 🚫 ممنوعیت مطلق کار انفرادی در ساعات غیرعادی از نکات کاربردی و پرتکرار در آزمون میباشد.
📚 جمعبندی
این چکیده بهعنوان راهنمایی فشرده اما دقیق، شما را در مسیر آمادگی برای آزمون نظام مهندسی یاری میکند. تسلط بر نکات فوق نه تنها احتمال موفقیت در آزمون را افزایش میدهد، بلکه در عمل نیز به ایجاد محیطی ایمنتر و استانداردتر در کارگاههای ساختمانی کمک خواهد کرد. ✅
📖 این مرور کوتاه نشاندهنده عمق و جزئیات مهمی است که برای موفقیت در آزمون نظام مهندسی باید به آن مسلط بود.
📖 برای مطالعه دقیقتر این موارد و مشاهده مثالهای کاربردی، ادامه مطلب را از دست ندهید.
🚀 آمادهاید مبحث 6 و سایر کتاب های مقررات ملی ساختمان را کامل مسلط شوید؟
✅ با پکیج شتابدهنده مهندس برتر، به بانک جامع سوالات طبقهبندی شده، پاسخهای تشریحی و نکات طلایی در بستر اپلیکیشن موبایل و کامپیوتر دسترسی پیدا کنید و با اعتماد به نفس کامل در آزمون حاضر شوید!
📥 👉 دریافت پکیج از mohandesbartar.ir
💡 ویژگیهای کلیدی پکیج:
- 📝 بانک جامع سوالات طبقهبندی شده
- 📖 پاسخهای تشریحی و نکات کلیدی
- 🎯 مرور هدفمند و تسلط کامل بر مبحث 12 و سایر منابع آزمون نظام مهندسی
- ⏱️ صرفهجویی در زمان و آمادهسازی سریع برای آزمون
نمونه فلش کارت های این بخش که در بستر اپلیکیشن موبایلی و کامپیوتر در اختیار شما قرار می گیرد:

مبحث 12 مقررات ملی ساختمان (ایمنی، بهداشت کار و و محیط زیست در حین اجرا) بخش ١-١2کلیات
🔍 سؤال: طبق بند ۵-۳-۱-۱۲ صفحه ۲، ایمنی در کارگاه ساختمانی شامل چه مواردی میشود؟ (بخش الف)
✅ پاسخ: بر اساس بند ۵-۳-۱-۱۲ الف: مصون و محفوظ بودن کلیه کارگران و افرادی که به نحوی در کارگاه ساختمانی با عملیات ساختمانی ارتباط دارند.
📝 توضیح مهندس برتر: این بخش بر حفاظت از نیروهای مستقیم فعال در کارگاه تأکید دارد.
🔍 سؤال: طبق بند ۵-۳-۱-۱۲ صفحه ۲، ایمنی برای چه افرادی خارج از کارگاه نیز الزامی است؟ (بخش ب)
✅ پاسخ: بر اساس بند ۵-۳-۱-۱۲ ب: مصون و محفوظ بودن کلیه افرادی که در شعاع مؤثر کارگاه (حتی خارج از محوطه) در حال عبور، مرور یا زندگی هستند.
📝 توضیح مهندس برتر: ایمنی پروژه باید تأثیرش بر محیط اطراف (مانند عابران یا ساکنان مجاور) را نیز پوشش دهد.
🔍 سؤال: حفاظت از ابنیه و تجهیزات در کارگاه ساختمانی طبق کدام بند تعریف میشود؟ (بخش پ)
✅ پاسخ: بر اساس بند ۵-۳-۱-۱۲ پ: حفاظت و مراقبت از ابنیه، خودروها، تأسیسات و تجهیزات داخل یا مجاور کارگاه ساختمانی.
📝 توضیح مهندس برتر: این بند امنیت داراییهای فیزیکی را علاوه بر انسانها الزامی میکند.
🔍 سؤال: پوشش حفاظتی فردی متصل به سامانههای کار در ارتفاع (کمربند کامل بدن) بر اساس بند ۱۱-۳-۱-۱۲ صفحه ۳ چه ویژگیهایی دارد؟
✅ پاسخ: بر اساس بند ۱۱-۳-۱-۱۲: از جنس الیاف یا ترکیبات پلیمری مقاوم بوده و باید از انتهای بالای ران تا سطح کتف را بپوشاند. همچنین دارای قلابهای اتصال به تجهیزات است.
📝 توضیح مهندس برتر: این تجهیز باید کل نیمتنه بالا را پوشش دهد و صرفاً کمربند کمری کافی نیست.
🔍 سؤال: ریسک طبق بند ۲۳-۳-۱-۱۲ صفحه ۵ چگونه محاسبه میشود؟
✅ پاسخ: بر اساس بند ۲۳-۳-۱-۱۲: حاصل ضرب احتمال وقوع یک رویداد زیانبار در شدت پیامدهای ناشی از آن.
📝 توضیح مهندس برتر: مثال: احتمال سقوط ابزار (مثلاً ۳۰٪) × شدت آسیب ناشی از آن (مثلاً قطع عضو).
🔍 سؤال: سرپرست ایمنی طبق بند ۲۶-۳-۱-۱۲ صفحه ۵ چه مسئولیتهای کلیدی دارد؟
✅ پاسخ: بر اساس بند ۲۶-۳-۱-۱۲: برنامهریزی، اجرا، هماهنگی و پایش الزامات ایمنی، بهداشت کار و حفاظت محیط زیست در کارگاه.
📝 توضیح مهندس برتر: این شخص باید صلاحیت فنی و اجرایی تأییدشده در این حوزه را دارا باشد.
🔍 سؤال: کار در ساعت غیرعادی طبق بند ۳۳-۳-۱-۱۲ صفحه ۶ چه زمانی محسوب میشود؟
✅ پاسخ: بر اساس بند ۳۳-۳-۱-۱۲: هرگونه کار خارج از وقت عادی یا از پیش تعیینشده (غیر از وظایف نگهبانان و کارگران حفاظت).
📝 توضیح مهندس برتر: مثال: انجام عملیات بتنریزی خارج از برنامه روزانه.
🔍 سؤال: کار در شب بر اساس بند ۳۴-۳-۱-۱۲ صفحه ۶ به چه زمانی اطلاق میشود؟
✅ پاسخ: بر اساس بند ۳۴-۳-۱-۱۲: کار بین ساعات ۲۲ شب تا ۶ بامداد.
📝 توضیح مهندس برتر: این بازه زمانی مستلزم رعایت مقررات اضافی مانند تأمین نور کافی و کاهش آلودگی صوتی است.

مبحث 12 مقررات ملی ساختمان (ایمنی، بهداشت کار و و محیط زیست در حین اجرا) بخش ١-١2کلیات
🔍 سؤال: تفاوت کلیدی کار در ساعت غیرعادی و کار در شب در مقررات ملی ساختمان چیست؟
✅ پاسخ: بر اساس بندهای ۳۳ و ۳۴-۳-۱-۱۲:
- کار غیرعادی: هر زمانی خارج از برنامه عادی (مثلاً صبح زود یا عصر دیروقت).
- کار در شب: محدوده زمانی مشخص ۲۲ تا ۶ بامداد.
📝 توضیح مهندس برتر: کار شب زیرمجموعهای از کار غیرعادی است اما شرایط سختگیرانهتر دارد.
🔍 سؤال: در بند ۳۳-۳-۱-۱۲، آیا فعالیت نگهبانان در شب مشمول تعریف کار در ساعت غیرعادی میشود؟
✅ پاسخ: بر اساس بند ۳۳-۳-۱-۱۲: خیر. وظایف نگهبانان و کارگران حفاظت از استثناهای این تعریف هستند.
📝 توضیح مهندس برتر: این استثنا به دلیل ماهیت ذاتی شغل حفاظت است.
🔍 سؤال: پوشش حفاظتی ذکرشده در بند ۱۱-۳-۱-۱۲ صفحه ۳ باید حداقل چه بخشی از بدن را بپوشاند؟
✅ پاسخ: بر اساس بند ۱۱-۳-۱-۱۲: از انتهای بالای ران تا سطح کتف.
📝 توضیح مهندس برتر: این طراحی برای توزیع نیروی ضربه در سقوط احتمالی و جلوگیری از آسیب نخاعی است.
🔍 سؤال: آیا ریسک در بند ۲۳-۳-۱-۱۲ صفحه ۵ صرفاً به معنای احتمال وقوع حادثه است؟
✅ پاسخ: بر اساس بند ۲۳-۳-۱-۱۲: خیر. ریسک ترکیبی از احتمال وقوع و شدت پیامدهای ناشی از مواجهه با عوامل زیانآور است.
📝 توضیح مهندس برتر: مثال: ریسک کار در ارتفاع هم شامل احتمال سقوط و هم سطح آسیبهای احتمالی (مرگ، شکستگی) میشود.
🔍 سؤال: تعریف کارگاه ساختمانی طبق بند ۳۶-۳-۱-۱۲ صفحه ۷ چیست؟
✅ پاسخ: بر اساس بند ۳۶-۳-۱-۱۲: محلی که یک یا چند عملیات ساختمانی در آن انجام میشود. با اخذ مجوز از مرجع صدور پروانه، انبار کردن مصالح یا استقرار تجهیزات در معابر مجاور نیز جزو کارگاه محسوب میشود.
📝 توضیح مهندس برتر: حتی فضاهای بیرونی مانند معابر با شرایط خاص (اخذ مجوز) جزو محدوده کارگاه هستند.
📌 مثال: انبار شن در پیادهروی جلوی پروژه با مجوز شهرداری، جزو کارگاه محسوب میشود.
🔍 سؤال: استثنای مهم در تعریف کارگاه ساختمانی (بند ۳۶-۳-۱-۱۲) چیست؟
✅ پاسخ: بر اساس بند ۳۶-۳-۱-۱۲: اخذ مجوز از مرجع صدور پروانه و کنترل ساختمان شرط ضروری برای الحاق معابر مجاور (جهت انبار یا تجهیزات) به محدوده کارگاه است.
📝 توضیح مهندس برتر: بدون مجوز، این فضاها قانوناً جزو کارگاه نیستند و رعایت مقررات ایمنی در آنها الزامی نمیباشد.
🔍 سؤال: تکلیف مجری هنگام مشاهده اشکال در نقشهها طبق بند ث-۱-۴-۱-۱۲ صفحه ۱۰ چیست؟
✅ پاسخ: بر اساس بند ث-۱-۴-۱-۱۲: اعلام نظر پیشنهادی برای اصلاح بهصورت کتبی به صاحبکار، مرجع صدور پروانه و کنترل ساختمان.
📝 توضیح مهندس برتر: مجری حق اصلاح خودسرانه نقشه را ندارد.
📌 مثال: مشاهده تضاد بین نقشههای سازه و تأسیسات باید مستندسازی و گزارش شود.
🔍 سؤال: مسئولیت اصلی مجری در هر کارگاه ساختمانی بر اساس بند ۲-۵-۱-۱۲ صفحه ۱۱ چیست؟
✅ پاسخ: بر اساس بند ۲-۵-۱-۱۲: اتخاذ اقدامات لازم برای تأمین ایمنی، بهداشت کار و حفاظت محیط زیست و رعایت ضوابط مربوطه.
📝 توضیح مهندس برتر: این بند پایهترین وظیفه مجری است و سایر الزامات (مثل استخدام سرپرست ایمنی) زیرمجموعه آن قرار میگیرند.
🔍 سؤال: شرایط معافیت از استخدام سرپرست ایمنی در کارگاههای کوچک (طبق بند ۶-۵-۱-۱۲ صفحه ۱۱) چیست؟
✅ پاسخ: بر اساس بند ۶-۵-۱-۱۲: در کارگاههای با زیربنای کمتر از ۲۰۰۰ مترمربع، مجری با داشتن صلاحیت مربوطه میتواند شخصاً این وظیفه را عهدهدار شود.
📝 توضیح مهندس برتر: “صلاحیت مربوطه” یعنی گواهینامههای رسمی ایمنی از مراجع معتبر.
📌 مثال: مجری پروژه ۱۵۰۰ متری با مدرک HSE میتواند همزمان سرپرست ایمنی باشد.
🔍 سؤال: آیا معرفی سرپرست ایمنی، مسئولیت مجری را سلب میکند؟ (بند ۶-۵-۱-۱۲)
✅ پاسخ: بر اساس بند ۶-۵-۱-۱۲: خیر. معرفی سرپرست ایمنی رافع وظایف و مسئولیتهای مجری نیست.
📝 توضیح مهندس برتر: مجری حتی با وجود سرپرست ایمنی، مسئول نهایی تخلفات است.
⚠️ این نکته در آزمونها بسیار مورد سؤال قرار میگیرد!

مبحث 12 مقررات ملی ساختمان (ایمنی، بهداشت کار و و محیط زیست در حین اجرا) بخش ١-١2کلیات
🔍 سؤال: ممنوعیت کلیدی در بند ۱۰-۵-۱-۱۲ صفحه ۱۲ برای کارفرمایان کارگر چیست؟
✅ پاسخ: بر اساس بند ۱۰-۵-۱-۱۲: اعطای اجازه کار بهتنهایی به هیچ کارگری در ساعات غیرعادی (شب یا خارج از برنامه عادی).
📝 توضیح مهندس برتر: حتی برای کارهای اضطراری مانند نصب دکل، حضور حداقل دو کارگر الزامی است.
📌 مثال: بتنریزی شبانه تنها با یک کارگر ممنوع است.
🔍 سؤال: سه الزام کار در ساعات غیرعادی طبق بند ۱۰-۵-۱-۱۲ صفحه ۱۲ چیست؟
✅ پاسخ: بر اساس بند ۱۰-۵-۱-۱۲:
1️⃣ تأمین روشنایی کافی
2️⃣ امکان برقراری ارتباط (مثل بیسیم یا تلفن اضطراری)
3️⃣ فراهمکردن تمام خدمات مورد نیاز کارگران (نظیر سرویس بهداشتی، آب آشامیدنی و امدادگر)
📝 توضیح مهندس برتر: عدم رعایت هر مورد، تخلف جدی محسوب میشود.
📌 مثال: نبود سرویس بهداشتی در شیفت شب = نقض بند ۱۰-۵-۱-۱۲.
🔍 سؤال: تفاوت کار در ساعت غیرعادی (بند ۳۳-۳-۱-۱۲) و شبکاری (بند ۱۰-۵-۱-۱۲) در چیست؟
✅ پاسخ: بر اساس بندهای ۳۳-۳-۱-۱۲ و ۱۰-۵-۱-۱۲:
- کار غیرعادی: هر فعالیت خارج از ساعت عادی (حتی روز).
- شبکاری: زیرمجموعه کار غیرعادی فقط در بازه ۲۲ تا ۶ بامداد با شرایط سختگیرانهتر (مثل ممنوعیت کار انفرادی).
📝 توضیح مهندس برتر: شبکاری مستلزم رعایت همزمان هر دو بند فوق است.
🔍 سؤال: در کارگاه ۲۵۰۰ متری، مجری فاقد صلاحیت ایمنی میخواهد خودش سرپرست ایمنی شود. آیا این اقدام طبق مقررات مجاز است؟
✅ پاسخ: بر اساس بند ۶-۵-۱-۱۲: خیر. در کارگاههای بالای ۲۰۰۰ مترمربع، حتماً باید فرد واجد صلاحیت جداگانه بهعنوان سرپرست ایمنی معرفی شود.
📝 توضیح مهندس برتر: دو شرط اساسی:
1️⃣ زیربنای کمتر از ۲۰۰۰ متر
2️⃣ دارا بودن صلاحیت توسط مجری
در این سناریو هر دو شرط نقض شده است.
🎯 آمادهاید در آزمون نظام مهندسی ساختمان موفق شوید؟
✅ با هزاران فلش کارت کاملاً مطابق با مباحث مقررات ملی ساختمان، در بستر اپلیکیشن موبایل و کامپیوتر، آمادگی شما تضمین میشود.
🚀 هماکنون پکیج موردنظر خود را دریافت کنید:
- 🏛️ معماری → دریافت پکیج کامل فلش کارتها
- 🏗️ عمران → دریافت پکیج کامل فلش کارتها
- ⚡ برق → دریافت پکیج کامل فلش کارتها
- 🔧 مکانیک → دریافت پکیج کامل فلش کارتها
💡 با این پکیج، مرور سریع و هدفمند کتاب های مقررات ملی، تسلط بر نکات کلیدی و موفقیت در آزمون به واقعیت تبدیل میشود!