نمونه سوالات و نکات جهت آمادگی آزمون نظام مهندسی
مبحث 8 مقررات ملی ساختمان (طرح و اجرای ساختمان های با مصالح بنایی) بخش 2-8 مشخصات مصالح و کنترل کیفیت
🎯 آمادهاید در آزمون نظام مهندسی ساختمان موفق شوید؟
✅ با هزاران فلش کارت کاملاً مطابق با مباحث مقررات ملی ساختمان، در بستر اپلیکیشن موبایل و کامپیوتر، آمادگی شما تضمین میشود.
🚀 هماکنون پکیج موردنظر خود را دریافت کنید:
- 🏛️ معماری → دریافت پکیج کامل فلش کارتها
- 🏗️ عمران → دریافت پکیج کامل فلش کارتها
- ⚡ برق → دریافت پکیج کامل فلش کارتها
- 🔧 مکانیک → دریافت پکیج کامل فلش کارتها
💡 با این پکیج، مرور سریع و هدفمند کتاب های مقررات ملی، تسلط بر نکات کلیدی و موفقیت در آزمون به واقعیت تبدیل میشود!
📌 چکیده نکات کلیدی بخش 2-8 مشخصات مصالح و کنترل کیفیت

مبحث 8 مقررات ملی ساختمان (طرح و اجرای ساختمان های با مصالح بنایی) بخش 2-8 مشخصات مصالح و کنترل کیفیت
🔹 تسلط بر مشخصات مصالح و کنترل کیفیت از مباحث حیاتی مقررات ملی ساختمان برای آزمون نظام مهندسی است. این بخش پایهای برای ✅ ایمنی و مقاومت سازههای بنایی محسوب میشود و عدم رعایت آن میتواند منجر به تخریب جدی گردد.
🔹 یکی از نکات کلیدی و پرتکرار در آزمون، تشخیص ✅ مصالح مجاز و ❌ غیرمجاز برای هر کاربرد است.
به عنوان مثال:
- استفاده از سیمان بنایی در اجزای سازهای مانند کلافها، پی یا بتنآرمه به طور قطع ❌ ممنوع است، زیرا مقاومت لازم را ندارد.
- همچنین بهکارگیری گچ (چه به تنهایی و چه مخلوط با سیمان) در اعضای باربر به دلیل مقاومت کم و تخریب در برابر رطوبت، یک ⚠️ اشتباه رایج و خطرناک محسوب میشود.
📌 توصیههای کاربردی برای داوطلبان
✅ تمرکز ویژه بر استانداردهای ابعاد و مقاومت مصالح:
- حداقل مقاومت فشاری سنگ در مصالح باربر: ۱۵ مگاپاسکال
- حداکثر جذب آب مجاز برای سنگهای رسی: ۵٪
- پرکردن کامل سوراخهای قائم بلوکهای سفالی باربر: الزاماً با دوغاب
این موارد از مهمترین ضوابطی هستند که هم در آزمون و هم در عمل، بهطور مکرر مورد سؤال قرار میگیرند.
⚒️ کنترل کیفیت ملات
🔸 عیار سیمان در ملات ماسهسیمان نباید از ۲۰۰ کیلوگرم در مترمکعب کمتر باشد.
🔸 مقاومت ملات استفادهشده باید حداقل برابر با مقاومت مصالح بنایی باشد تا از تمرکز تنش و ترکخوردگی جلوگیری گردد.
🔸 ❌ افزودن گچ به ملات ماسهسیمان برای زودگیر کردن، به دلیل واکنش شیمیایی مخرب، کاملاً غیرمجاز است.
🎯 راهبرد موفقیت در آزمون
برای موفقیت در آزمون، ✅ درک دلیل علمی پشت هر حکم ضروری است:
- ممنوعیت استفاده از آهک زنده به دلیل انبساط و تخریب
- ضرورت سیالیت بالای دوغاب برای پرکردن کامل فضاهای خالی
این چکیده تنها بخشی از نکات ارزشمند این مبحث را شامل میشود. برای تسلط کامل و پاسخگویی به تمامی پرسشهای احتمالی آزمون نظام مهندسی، مطالعه دقیق متن کامل پرسش و پاسخها 📖 بشدت توصیه میشود.
📖 این مرور کوتاه نشاندهنده عمق و جزئیات مهمی است که برای موفقیت در آزمون نظام مهندسی باید به آن مسلط بود.
📖 برای مطالعه دقیقتر این موارد و مشاهده مثالهای کاربردی، ادامه مطلب را از دست ندهید.
🚀 آمادهاید مبحث 6 و سایر کتاب های مقررات ملی ساختمان را کامل مسلط شوید؟
✅ با پکیج شتابدهنده مهندس برتر، به بانک جامع سوالات طبقهبندی شده، پاسخهای تشریحی و نکات طلایی در بستر اپلیکیشن موبایل و کامپیوتر دسترسی پیدا کنید و با اعتماد به نفس کامل در آزمون حاضر شوید!
📥 👉 دریافت پکیج از mohandesbartar.ir
💡 ویژگیهای کلیدی پکیج:
- 📝 بانک جامع سوالات طبقهبندی شده
- 📖 پاسخهای تشریحی و نکات کلیدی
- 🎯 مرور هدفمند و تسلط کامل بر مبحث 8 و سایر منابع آزمون نظام مهندسی
- ⏱️ صرفهجویی در زمان و آمادهسازی سریع برای آزمون
نمونه فلش کارت های این بخش که در بستر اپلیکیشن موبایلی و کامپیوتر در اختیار شما قرار می گیرد:

مبحث 8 مقررات ملی ساختمان (طرح و اجرای ساختمان های با مصالح بنایی) بخش 2-8 مشخصات مصالح و کنترل کیفیت
🔎 سؤال: انواع سیمان مجاز در ساختوساز بنایی طبق بند ۸-۲-۲-۲-۱ کدامند؟
✅ سیمان بنایی، سیمان پرتلند نوع ۱، ۲، ۳، سیمان سربارهای، سیمان پرتلند سربارهای (پ-س)، (پ-س)۵، (س)، سیمان پرتلند پوزولانی، سیمان پرتلند آهکی و سیمان پرتلند سفید.
📝 توضیح مهندس برتر: انتخاب نوع سیمان باید متناسب با ملاحظات طراحی و شرایط محیطی باشد. هر نوع کاربرد خاصی دارد و استفاده نابجا میتواند باعث کاهش مقاومت شود.
🔎 سؤال: استفاده از سیمان بنایی در کدام قسمتهای ساختمانهای بنایی غیرمجاز است؟
❌ در بنایی مسلح، اعضای بتنی، بتنآرمه، کلافها، پی و محلهای دارای میلگرد طبق استاندارد ملی ایران ۳۵۱۶-۱ (صفحه ۸).
📝 توضیح مهندس برتر: سیمان بنایی بهطور عمدی رنگی تولید میشود تا از مصرف اشتباه آن در بتن جلوگیری شود، زیرا مقاومت کافی برای کاربردهای سازهای را ندارد.
🔎 سؤال: چهار نوع آهک مجاز برای مصارف ساختمانی و کاربرد اصلی هر کدام چیست؟
✅
۱️⃣ آهک هیدراته هیدرولیک: ملات و شفته آهکی
۲️⃣ آهک هیدراته پرداخت: اندودکاری
۳️⃣ آهک هیدراته بنایی: مصارف عمومی بنایی
4️⃣ آهک زنده: غیرمجاز پیش از شکفتهشدن (بند ۸-۲-۲-۲-۲ صفحه ۹).
📝 توضیح مهندس برتر: آهک زنده قبل از شکفتهشدن انبساط مییابد و باعث تخریب میشود. تمام آهکها باید بهصورت شیرآهک یا دوغاب مصرف شوند.
🔎 سؤال: استفاده از گچ در کدام اعضای سازهای مطلقاً ممنوع است؟
❌ بهتنهایی یا مخلوط با سیمان در اعضای سازهای (بند ۸-۲-۲-۲-۳ صفحه ۱۰).
📝 توضیح مهندس برتر: گچ مقاومت فشاری پایینی دارد و در برابر رطوبت تخریب میشود. فقط برای چسباندن قطعات غیرسازهای یا اندودکاری مجاز است.
🔎 سؤال: حداکثر جذب آب مجاز برای سنگهای رسی باربر و نما چقدر است؟
✅ حداکثر ۵٪ (بند ۸-۲-۲-۴-۳ صفحه ۱۴).
📝 توضیح مهندس برتر: جذب آب بالا باعث کاهش دوام سنگ در برابر یخزدگی و بارهای مکانیکی میشود. برای سنگهای آهکی متراکم، متخلخل و توفها بهترتیب ۱۵٪، ۲۵٪ و ۳۰٪ مجاز است.
🔎 سؤال: حداقل مقاومت فشاری سنگ در اعضای بنایی باربر چقدر است؟
✅ ۱۵ مگاپاسکال (بند ۸-۲-۲-۴-۳ صفحه ۱۴).
📝 توضیح مهندس برتر: سنگهای با مقاومت کمتر تحت بارهای قائم ترکخورده یا خرد میشوند. ضریب افت مقاومت در آب باید حداقل ۷۰٪ باشد.
🔎 سؤال: تفاوت اصلی آجر ماسهآهکی با آجر سفالی در چیست؟
✅ آجر ماسهآهکی از ماسه سیلیسی + سیلیکات + آهک ساخته میشود، اما آجر سفالی از پختن رس/شیل/شست/مارن بهدست میآید. هر دو در اعضای سازهای و غیرسازهای مجازند (بند ۸-۲-۲-۴-۱ صفحه ۱۱).
📝 توضیح مهندس برتر: آجر ماسهآهکی معمولاً چگالی بالاتری دارد و برای دیوارهای باربر مناسبتر است، درحالیکه آجر سفالی سبکتر است.
🔎 سؤال: حداکثر چگالی ظاهری مجاز برای آجر سبک چقدر است؟
✅ ۱۰۰۰ کیلوگرم بر مترمکعب (بند ۸-۲-۲-۴-۱ صفحه ۱۱).
📝 توضیح مهندس برتر: آجر سبک فقط در اعضای غیرسازهای یا بهعنوان پرکننده استفاده میشود. چگالی آجرهای توپر و سوراخدار غیرسبک باید حداقل ۱۳۰۰ و حقیقی آنها حداقل ۱۷۰۰ کیلوگرم بر مترمکعب باشد.

مبحث 8 مقررات ملی ساختمان (طرح و اجرای ساختمان های با مصالح بنایی) بخش 2-8 مشخصات مصالح و کنترل کیفیت
🔎 سؤال: شرط استفاده از بلوک سفالی با سوراخهای قائم بهعنوان عضو باربر چیست؟
✅ سوراخها باید کاملاً با بتن، ملات یا دوغاب پر شوند (بند ۸-۲-۲-۴-۲ صفحه ۱۲).
📝 توضیح مهندس برتر: پرنشدن سوراخها باعث کاهش سطح مؤثر مقطع و کاهش مقاومت فشاری و برشی میشود. بلوکهای با سوراخ افقی فقط برای مصارف غیرباربر مجازند.
🔎 سؤال: حداقل ضخامت پوسته و جان بلوک سقفی سیمانی در سقف تیرچه چقدر است؟
✅ ۱۵ میلیمتر و حداقل عرض تکیهگاه بلوک روی تیرچه ۲۰ میلیمتر (بند ۸-۲-۲-۴-۳ صفحه ۱۳).
📝 توضیح مهندس برتر: مقادیر کمتر باعث شکست برشی یا خردشدگی بلوک تحت بارهای سرویس میشود.
🔎 سؤال: در ملات ماسهسیمان، افزودن چه مادهای برای زودگیر کردن یا شمشهگیری ممنوع است؟
❌ گچ (بند ۸-۲-۲-۶-۱ صفحه ۱۵).
📝 توضیح مهندس برتر: گچ با سیمان واکنش نامناسب داده و باعث کاهش شدید مقاومت و ایجاد ترکهای انبساطی میشود.
🔎 سؤال: حداقل عیار سیمان و آهک در ملات ماسهسیمانآهک (با تارد) چقدر است؟
✅ ۱۰۰ کیلوگرم سیمان و ۱۲۵ کیلوگرم آهک در هر مترمکعب ملات (بند ۸-۲-۲-۶-۱ صفحه ۱۵).
📝 توضیح مهندس برتر: مقادیر کمتر باعث کاهش چسبندگی و مقاومت فشاری میشود. این ملات انعطافپذیری بهتری نسبت به ملات ماسهسیمان دارد.
🔎 سؤال: ملات خیلی قوی (M۲۰) در کدام قسمتهای ساختمان استفاده میشود؟
✅ عناصر بنایی زیر سطح زمین (بند ۸-۲-۲-۶-۳ صفحه ۱۶).
📝 توضیح مهندس برتر: این ملات با مقاومت ≥۲۰ مگاپاسکال، برای مقابله با رطوبت و بارهای بالای خاکبرداری ضروری است.
🔎 سؤال: مقاومت فشاری ملات سازهای نسبت به مصالح بنایی چگونه باید باشد؟
✅ نباید از مقاومت فشاری واحدهای مصالح بنایی کمتر باشد (تبصره بند ۸-۲-۲-۶-۳ صفحه ۱۶).
📝 توضیح مهندس برتر: اگر ملات ضعیفتر از مصالح باشد، تنشها بهجای مصالح در ملات متمرکز شده و باعث ترکخوردگی زودرس میشود.
🔎 سؤال: کدام ملات برای جانپناهها و دودکشها الزامی است؟
✅ ملات قوی (M۱۵) با مقاومت ≥۱۵ مگاپاسکال (بند ۸-۲-۲-۶-۳ صفحه ۱۶).
📝 توضیح مهندس برتر: این اعضا در معرض بارهای جانبی باد و خمش زیاد هستند و نیاز به ملات با چسبندگی و مقاومت بالا دارند.
🔎 سؤال: حداقل ابعاد مجاز برای سنگ مصرفی در بنایی باربر چقدر است؟
✅ حداقل ۱۵۰ میلیمتر و حداکثر بهاندازهی پهنای دیوار (بند ۸-۲-۲-۴-۳ صفحه ۱۴).
📝 توضیح مهندس برتر: سنگهای کوچکتر فقط بهعنوان پرکننده مجازند. ابعاد مناسب، یکنواختی بارگذاری و پایداری دیوار را تضمین میکند.
🔎 سؤال: نسبت وزنی اجزاء در ملات گچ و خاک (گلگچ) چقدر است؟
✅ ۱ به ۱ (بند ۸-۲-۲-۶-۱ صفحه ۱۵).
📝 توضیح مهندس برتر: این نسبت بهینه برای کارپذیری و کاهش جمعشدگی ملات است. از این ملات در طاقضربی و اندودکاری استفاده میشود.
🔎 سؤال: ملات بنایی چیست و در کجا استفاده میشود؟
✅ مخلوطی از چسبانندههای غیرآلی، سنگدانه، آب و افزودنیها که عمدتاً برای نازککاری (مانند بندکشی) کاربرد دارد (بند ۸-۲-۲-۶-۱ صفحه ۱۵).
📝 توضیح مهندس برتر: این ملات معمولاً پایه سیمانی یا پلیمری دارد و برای مقاطع نازک با مقاومت متوسط طراحی شده است.
🔎 سؤال: استفاده از بلوک سفالی با سوراخهای افقی در چه شرایطی مجاز است؟
✅ صرفاً بهصورت غیرباربر در اعضای غیرسازهای (بند ۸-۲-۲-۴-۲ صفحه ۱۲).
📝 توضیح مهندس برتر: سوراخهای افقی سطح مقطع مؤثر را کاهش میدهند و تحمل بار قائم را ناممکن میکنند.
🔎 سؤال: حداقل عیار سیمان در ملات ماسهسیمان چقدر است؟
✅ ۲۰۰ کیلوگرم سیمان در هر مترمکعب ملات (بند ۸-۲-۲-۶-۱ صفحه ۱۵).
📝 توضیح مهندس برتر: عیار کمتر باعث کاهش مقاومت و دوام ملات میشود. این ملات برای دیوارهای باربر و مناطق مرطوب ضروری است.
🔍 سؤال: شفته آهکی در کدام قسمت ساختمان استفاده میشود و بهترین خاک برای آن چه ویژگیهایی دارد؟
✅ برای تقویت لایههای زیر پی استفاده میشود.
📌 بهترین خاک: دانهبندی پیوسته با حداکثر ۲۵٪ ریزدانه و ۱۵٪ رس است.
📖 (بند ۸-۲-۲-۹، صفحه ۱۷)
📝 توضیح مهندس برتر: خاک دارای بیش از ۱۵٪ رس، پس از خشک شدن دچار جمعشدگی زیاد و ترکخوردگی میشود. همچنین مقدار زیاد ریزدانه، مانع از ایجاد تراکم کافی در خاک خواهد شد.
🔍 سؤال: حداقل عیار سیمان در بتنهای مورد استفاده برای کلافها، پی و هستههای مسلح بنایی چقدر است؟
✅ ۲۵۰ کیلوگرم در هر مترمکعب بتن
📖 (بند ۸-۲-۲-۱۰، صفحه ۱۸)
📝 توضیح مهندس برتر: این مقدار برای تأمین چسبندگی مناسب و مقاومت در برابر خوردگی ضروری است. کاهش این مقدار باعث افت دوام و افزایش نفوذپذیری میشود.

مبحث 8 مقررات ملی ساختمان (طرح و اجرای ساختمان های با مصالح بنایی) بخش 2-8 مشخصات مصالح و کنترل کیفیت
🔍 سؤال: حداقل مقاومت فشاری ۲۸ روزه بتن در کلافهای بتنی، پی و هستههای مسلح بنایی چقدر است؟
✅ ۲۰ مگاپاسکال برای تمامی موارد
📖 (بند ۸-۲-۲-۱۰، صفحه ۱۸)
📝 توضیح مهندس برتر: این مقاومت حداقلی برای تحمل بارهای مرده و زنده در اعضای سازهای حیاتی ضروری است. مقاومت کمتر ممکن است موجب ترکخوردگی یا تخریب زودهنگام شود.
🔍 سؤال: شرایط استفاده از بتن خردهسنگی در پیسازی چیست؟
✅ ترکیب حداقل ۷۰٪ بتن با مقاومت ۲۰ مگاپاسکال + حداکثر ۳۰٪ سنگ لاشه یا خردهسنگ
📖 (بند ۸-۲-۲-۱۰، صفحه ۱۸)
📝 توضیح مهندس برتر: این روش برای کاهش هزینهها مناسب است اما نسبتها باید به دقت رعایت شوند. استفاده بیش از ۳۰٪ خردهسنگ یکنواختی و مقاومت بتن را کاهش میدهد.
🔍 سؤال: دو روش اصلی ارزیابی مقاومت فشاری مشخصه مصالح بنایی چیست؟
✅ ➊ آزمایش نمونه منشوری
✅ ➋ روش تخمینی
📖 (بند ۸-۲-۴، صفحه ۱۹)
📝 توضیح مهندس برتر: روش منشوری دقیقتر اما زمانبر است. در مقابل، روش تخمینی بر پایه دادههای تجربی، سریعتر قابل اجراست.
🔍 سؤال: محدوده مجاز نشست در آزمایش اسلامپ برای مصالح سیمانی چقدر است؟
✅ بتن: ۵۰–۱۵۰ میلیمتر
✅ ملات: ۱۰۰–۲۰۰ میلیمتر
✅ دوغاب سیمانی: ۲۰۰–۲۷۰ میلیمتر
📖 (بند ۸-۲-۶، صفحه ۲۰)
📝 توضیح مهندس برتر: نشست کمتر از حداقل، نشاندهنده خشکی مخلوط و مشکل در تراکم است؛ و نشست بیش از حد، منجر به جداشدگی دانهها و کاهش مقاومت خواهد شد.
🔍 سؤال: تفاوت محدوده نشست اسلامپ در دوغاب سیمانی (گراوت) با ملات ماسهسیمان چیست؟
✅ دوغاب: ۲۰۰–۲۷۰ میلیمتر
✅ ملات: ۱۰۰–۲۰۰ میلیمتر
📖 (بند ۸-۲-۶، صفحه ۲۰)
📝 توضیح مهندس برتر: دوغاب به دلیل عدم وجود سنگدانه درشت، روانتر است و برای پرکردن کامل فضاهایی مانند سوراخ بلوکها به سیالیت بالاتری نیاز دارد.
🔍 سؤال: اگر شفته آهکی با خاک دارای ۳۰٪ رس اجرا شود، چه مشکلی پیش میآید؟
✅ کاهش شدید حجم پس از خشکشدن و ایجاد ترکخوردگیهای عمیق
📖 (بند ۸-۲-۲-۹، صفحه ۱۷)
📝 توضیح مهندس برتر: رس بالای ۱۵٪ آب زیادی جذب کرده و پس از خشکشدن، جمعشدگی شدیدی بهوجود میآورد که موجب آسیب به پی خواهد شد.
🔍 سؤال: حداقل مقاومت فشاری ۲۸ روزه بتن در کدام عضو ساختمانی کمتر از ۲۰ مگاپاسکال است؟
✅ در هیچکدام از اعضای سازهای. همه شامل کلاف، پی و هستههای مسلح باید حداقل ۲۰ مگاپاسکال داشته باشند.
📖 (بند ۸-۲-۲-۱۰، صفحه ۱۸)
📝 توضیح مهندس برتر: این مقاومت برای کلیه بخشهای باربر الزامی است و مقدار کمتر تنها در پرکنندههای غیرسازهای مجاز است.
🔍 سؤال: نشست مجاز آزمایش اسلامپ برای ملات ماسهسیمان باید بین «ـــــ» و «ـــــ» میلیمتر باشد.
✅ ۱۰۰ ، ۲۰۰
📖 (بند ۸-۲-۶، صفحه ۲۰)
📝 توضیح مهندس برتر: مقادیر خارج از این بازه، نشاندهنده عدم رعایت صحیح نسبت مواد (آب، سیمان، ماسه) یا استفاده از مصالح بیکیفیت است.
🔍 سؤال: چرا محدوده نشست دوغاب سیمانی (۲۰۰–۲۷۰ میلیمتر) از بتن (۵۰–۱۵۰ میلیمتر) بیشتر است؟
✅ چون دوغاب فاقد سنگدانه درشت است و باید سیالیت بالاتری برای نفوذ به فضاهای تنگ مانند سوراخ بلوکها داشته باشد.
📖 (بند ۸-۲-۶، صفحه ۲۰)
📝 توضیح مهندس برتر: ویسکوزیته پایین دوغاب، باعث پر شدن کامل خلل و فرج و ایجاد پیوندی یکپارچه میشود.
🎯 آمادهاید در آزمون نظام مهندسی ساختمان موفق شوید؟
✅ با هزاران فلش کارت کاملاً مطابق با مباحث مقررات ملی ساختمان، در بستر اپلیکیشن موبایل و کامپیوتر، آمادگی شما تضمین میشود.
🚀 هماکنون پکیج موردنظر خود را دریافت کنید:
- 🏛️ معماری → دریافت پکیج کامل فلش کارتها
- 🏗️ عمران → دریافت پکیج کامل فلش کارتها
- ⚡ برق → دریافت پکیج کامل فلش کارتها
- 🔧 مکانیک → دریافت پکیج کامل فلش کارتها
💡 با این پکیج، مرور سریع و هدفمند کتاب های مقررات ملی، تسلط بر نکات کلیدی و موفقیت در آزمون به واقعیت تبدیل میشود!